Indonesia Sumatra Blue Orang Utan

Indonesia Sumatra Blue Mandheiling by Orang Utan Project

Ülke: Endonezya – Sumatra
Bölge: Aceh – Gayo Highland
Çiftlik: Küçük ölçekli çiftçi grupları tarafından yönetiliyor, Wih Bersih (47 çiftçi, temiz su kaynaklarını koruyor), Umang Isaq (31 çiftçi, 1000-1300 metre rakımda çalışıyor), Mekar Indah (43 çiftçi). Bu gruplar Leuser Ekosistemi’nin kenarındaki dağlık alanlarda faaliyet gösteriyor. Çiftlikler genelde 2 hektardan küçük aile işletmeleri.
Grading: Grade 1, Triple Picked (Üç kez elle ayıklanmış)
Cupping Notu: 85.5

Tadım

Yudum başlangıcında gövdeli ve tatlı bir çikolata başlangıcı, alttan gelen tatlı baharat tonları ağızda genişlerken altta hissedilen ananas ferahlığı ve erik tatlılığı. Yudum sonu ağızda çok keyif veren çikolata ve sedir ağacı hisli tatlı baharat notaları.

Ortamlarda Kahvemi Nasıl Anlatırım?

Bu kahveden konuşurken iki ana maddeden başlamak gerek. İlki işleme yöntemi. Gling Basah işleme yöntemi Endonezya iklimi ve çekirdek için adeta biçilmiş bir kaftan.Gling basah yönteminin en önemli özelliği nemli Sumatra ikliminde kademe kademe çekirdeğin nem oranını düşürerek küflenmenin önüne geçmesi. Bu esnada temelde daha sert ve topraksılığı önde olan çekirdeklere bir miktar meyve tatlılığı getirmesi.

Bir diğeri ise çekirdeklerin organizasyonunu yapan Orang Utan projesi. Orang Utan Endonezya’da orangutan neslini korumak için çaba sarf eden projelerin bir çoğunda ciddi bir destekçi olarak rol oynuyor. Şu an sayılar 14.000 kadar kalan Orangutanların yaralı olanlarının bulunarak bakımlarının yapılması, doğal ortama tekrar kavuşturulması, ormanın beslenebilmesi için su kaynakları dahil eko sistemin korunması gibi alanlarda çok ciddi emek sarf ediyorlar. Kendi ismini de zaten buradan alan Orang Utan bu yönüyle dünyada diğer kooperatif ve toplayıcı firmalara da ciddi bir örnek teşkil ediyor.

İster sert, ister floral tatlar seviyor olun bu çekirdek çok güzel bir damak hissi bırakacaktır sizde.

Kahve ve Bölge – Endonezya Sumatra

Sumatra Mandheling çekirdekleri, Endonezya’daki Sumatra adasının iki ünlü kahve çekirdeğinden biridir. Diğer çekirdek ise Lintong’dur. Diğer çekirdekler gibi yetiştirildiği bölgenin adını taşıyan Mandheling, 19. yüzyılın başlarında çekirdekleri üreten ve işleyen yerli Mandailing halkının adını taşımaktadır.

Arabica kahve bitkileri ilk olarak Sumatra’da kahve ticaretinin denetimini kırmak amacıyla getirilmiştir tıpkı çay bitkilerinin Robert Fortune tarafından Çin’den Hindistan’a taşınması gibi bir hikayedir bu. Bu eylemden tam İki yüzyıl sonra, Mandheling, dünyanın en popüler kahvelerinden birisi haline gelmiştir.

Sumatra Mandheling çekirdekleri, kahve dünyasında popüler olan özel kahve çekirdeklerinden birisidir ve özellikle de Endonezya’nın diğer bölgelerinde üretilen kahve çekirdeklerine kıyasla daha yüksek bir fiyat ile satılır. Blue Mandheiling ise lezzet açısından daha kıymetli bir çekirdektir.

Mandheling çekirdekleri genellikle Sumatra’nın kuzeyinde, Aceh bölgesi ve çevresinde yetiştirilir. Sumatra adası ise ekvatora tam olarak konumlanmış ve yıl boyunca sabit, tropikal bir iklim sunar. Bu optimal iklim hasat döneminin 6 ay sürmesini sağlar. Bu bol ve yeşil bitkilerle kaplı, yüksek rakımlı ada, sis altında kaybolan nemli ve topraklı bir ortamda bulunur. Bu ortam kahve bitkileri tarafından emilir ve sonuç olarak çekirdekler o özellikli toprak lezzetini alır ve size sunarlar.

Giling Basah İşleme Yöntemi

Literatürde “Wet Hulling” olarak geçen Gling Basah yöntemi, bazen “Posalı Kuru İşleme” adıyla da anılır. Çünkü çekirdekler kurutma aşamasının büyük kısmını koruyucu parşömen tabakası olmadan geçirir.

Süreç şöyle işler:

1. Hasat: Ekim-Aralık döneminde çiftçiler sadece kırmızı kirazları toplar.

2. Fermantasyon: Meyve eti ayrılır ve çekirdekler kısa bir fermantasyona bırakılır. Bu aşama, o “ananas/erik” tatlılığının çekirdeğe işlediği andır.

3. Islak Soyma (Wet Hulling): Dünyadaki diğer kahvelerin aksine, çekirdekler henüz nemliyken (%30-40 nem oranında) kabuğundan ayrılır.

4. Kurutma: Çıplak kalan yeşil çekirdekler, Endonezya güneşi altında kurutulur.

Bu yöntem, çekirdeğin dış etkenlere daha açık olmasına neden olur. Asiditeyi düşürürken gövdeyi muazzam derecede artırır. Sonuç? Asitliği düşük ama karakteri yüksek bir kahve.

Orang Utan Standardı: Kahveden Daha Fazlası

Peki, bu kahveye neden “Orang Utan” deniyor? Bu sadece bir pazarlama ismi değil, bir proje, tescilli ve denetlenen bir standart. Sumatra’daki yağmur ormanları, palm yağı üretimi ve yasadışı kesimler yüzünden hızla yok oluyor. Bu durum, sadece ağaçların değil, orangutanların da evinin yok olması demek. Şu an vahşi doğada sadece 14.000 civarında Sumatra Orangutanı kaldığı tahmin ediliyor.

Projenin arkasındaki beyin takımı, Orang Utan Regenwald GmbH üzerinden işleyen şeffaf bir sistem kurmuş:

1. Çiftçiye Destek: Çiftçiler, organik tarım kurallarına uymak ve ormanı korumak zorunda. Kimyasal gübre tamamen yasak.

2. Prim Sistemi: İhracatı yapılan her kilogram yeşil kahve için ekstra 0.50 Euro prim ödenir.

   • Bu paranın yarısı (0.25€), Wih Bersih, Umang Isaq gibi köylerdeki çiftçilere doğrudan nakit teşvik olarak verilir.

   • Diğer yarısı (0.25€), SOCP (Sumatra Orangutan Koruma Programı)‘na aktarılır.

Yani siz bu kahveden her yudum aldığınızda, teknik olarak bir orangutanın rehabilitasyon sürecine veya yağmur ormanlarının korunmasına doğrudan fon sağlamış oluyorsunuz. SOCP, bu fonlarla “Orangutan Haven” gibi merkezlerde doğaya dönemeyecek canlılara bakıyor ve sağlıklı olanları Jantho gibi koruma alanlarında doğaya geri salıyor.

İsim Nereden Geliyor? “Mavi” Nedir?

Öncelikle “Blue” (Mavi) kelimesi tadı değil, çekirdeğin rengini ifade eder.

• Standart Mandheling: Giling Basah yöntemiyle işlendiği için zaten doğal olarak mavimsi-yeşil bir tonu vardır. Ancak standart tasnifte çekirdekler biraz daha soluk veya mat görünürler.

• Blue Mandheiling: Bu çekirdekler ışığa tutulduğunda belirgin, canlı ve koyu bir turkuaz/mavi parıltı verir. Bu renk, çekirdeğin kabuğundan çok erken ayrılması (ıslakken) ve ardından çok sıkı bir ayıklama sürecinden geçmesiyle oluşur.

İşleme ve Ayıklama (En Kritik Fark)

Farkı yaratan asıl yer burasıdır.

• Mandheling: Genellikle “Grade 1” veya “Grade 2” olabilir. İçinde ufak tefek kusurlu çekirdekler (kırık, böcek yeniği vs.) barındırma ihtimali daha yüksektir. Bu da fincanda bazen “fazla topraksı” hatta bazen “küflü/çamurlu” (muddy) tatlara yol açabilir.

• Blue Mandheiling: Genellikle “Triple Picked” (Üç Kez Ayıklanmış) standartlarındadır. Çiftçiler ve işleme istasyonları, çekirdekleri üç kez elden geçirir. Kusurlu çekirdeklerin neredeyse tamamı atılır. Ayrıca bazen çekirdeklerin dışındaki gümüş zarı (silver skin) temizlemek için ekstra bir cilalama (polishing) işleminden geçerler.

Fincan Karakteri (Tadım Farkı)

Filtre Kahve Tüketim Tavsiyesi

Blue Mandheiling olan bu çekirdekte, 1/20 oranı size lezzetli bir içim sunacaktır. Özellikle kremsi ve pürüzsüz gövdesi ve after taste’i sizi gerçekten keyiflendirecek diye tahmin ediyorum. Tatla oynama ihtiyacınız olacağını sanmıyorum ancak baharat tonlarını biraz daha öne çıkarmak isterseniz öğütmeyi inceltebilirsiniz.

Espresso ve Diğer Demlemeler

Blue Mandheiling kendine has lezzeti nedeniyle espresso da oldukça iyi sonuç veren bir kahve. Espresso olarak hazırlandığında lezzetini bir üst noktaya taşıyacak alt katmanda hissedilen bir meyve asitliği dikkat çekiyor. Espresso malumunuz hızlı tüketilmesi gereken bir içecek. Olur da fincanınızda soğursa ve soğumuş kahveyi tadarsanız bu asiditeyi daha net hissedersiniz. Ancak normal tüketimde çok alttan gelen ve keyif katan bir tatlı bir asidite bahsettiğim. Süt ile tüketimde de oldukça uyumlu ve lezzetli.

Bir Fincan Kahve Dünyayı Değiştirebilir mi?

Orang Utan Coffee, “sürdürülebilirlik” kelimesinin içinin boşaltıldığı şu günlerde, gerçekten somut bir etki yaratan nadir projelerden. Hem Gayo yaylalarındaki çiftçinin cebine, hem yağmur ormanındaki orangutanın geleceğine, hem de sizin sabah keyfinize dokunuyor. Fincanınızdaki o koyu, yoğun çikolata lezzeti ve sürpriz ananas ferahlığının tadını çıkarırken, Sumatra’nın sisli ormanlarında bir yerlerde, bu kahve sayesinde daha güvenli bir geleceğe adım atan canlıların olduğunu bilmek, sanırım bu kahveyi “nitelikli” olmaktan öteye, “anlamlı” kılıyor.

Afiyet olsun!