Şampiyonluk Yüzüklerini Satan Şef - ''Chief'' Robert Parish

Konfuçyüs öğretilerinden birinde der ki “Durmadığın sürece ne kadar yavaş gittiğinin bir önemi yoktur”. Robert Parish yavaş başlayan NBA kariyerinde en yüksek hıza ulaşır, tekrar yavaşlamaya başladığı anda 21 yılın sonunda zirvede tamamlar.

Robert Parish’in NBA öncesi üniversite yılları da aslında yavaştır, hatta üniversiteye girişi bile oldukça yavaş ve zahmetli bir dönemden geçmiştir. Louisiana eyaletinin en büyük üçüncü şehri olan Shreveport’ta 1953 yılının 30 Ağustos gününde dünyaya gelir Parish.

Çocukluk yılları ırkçılığın en yoğun olduğu yıllarda geçmesine rağmen özellikle boyu nedeniyle fiziksel bir temasa mağruz kalmamıştır. Ancak hem sokakta hem de okulunda oldukça sözlü sataşmalar duymak zorunda kalmıştır. O dönemde Wilt Chamberlain’ın yükselen yıldızını takip eden Parish kendisinin de boyunun uzamasıyla basketbola merak salar.

Okula sadece okul takımında oynama nedeniyle mecburi olduğu derslerde yoklamada olmak için giden genç uzun siyahi, dersler dışındaki vaktini okul salonunda çalışarak geçirir. Boyunun uzun olmasıyla ribaund alırken sorun yaşamaz. Ama iyi bir basketbolcu olmak için sadece ribaund almanın yetmediğinin farkına varır ve özellikle şutu üzerinde çalışan Parish kendi şut stilini yaratır.

Topu mümkün olduğunca yukarıya çıkararak şutunu atan Parish’in topunun çembere gelmesine kadar yavaş bir zaman geçer. Bu yavaş zaman içerisinde eğer şutu kaçarsa ribaund için posizyonu da alır. Parish bu çalışmalarının meyvesini de kariyerinin sonuna kadar alır.

Post bölgesi etrafından attığı şutlarla ve aldığı ribaundlarla 1972 yılında -lise son sınıfta- okulu Woodlawn Lisesi’ni eyalet şampiyonluğuna taşır. Bu başarıyla oldukça bilinen bir isim haline gelir. Üniversite bursu için eyaletinin okulu olan Centenary ile anlaşır. Ancak başlaması oldukça sorunlu olur.

NCAA’in 1965 yılında aldığı bir karara göre liseden üniversiteye geçişte spor bursu alan öğrencilerin lise ortalaması 4 üzerinden 1.6 olmak zorundadır. Centenary Üniversitesi, Parish’e burs vermeden önceki iki yıl boyunca 12 öğrenciye spor bursunu verirken notlarını 5 üzerinden hesaplamış ve onların okula kabul edilmesini ve spor bursundan faydalanmasını sağlamıştır.

NCAA bu durumun farkındadır ancak ufak oynamalar olduğu için bu duruma ses çıkarmamıştır. Ta ki Robert Parish gibi bir yıldız adayının bursuna kadar. Robert Parish ile beraber 4 öğrencinin notunu daha 5 üzerinden hesaplatıp spor bursu ile üniversiteye alan Centenary’ye bu defa NCAA dur demiştir. NCAA yaptığı açıklamada kurallara aykırı davranan Centenary’nin ceza almaması için bu 5 öğrencinin spor bursunu iptal etmeleri gerektiğini belirtmiştir.

Centenary Üniversitesi ise yaptığı açıklamada eğitim kanunu içerisinde herhangi bir üniversitenin liseden alacağı öğrenciler için not hesaplamasının belli bir kuralı olmadığını ve buna istinaden kendi not hesaplamalarını gerçekleştirdiklerini belirtir. NCAA geri cevap olarak üniversiteye öğrenci alırken okulun istediği notu ve testi yapabileceğini ancak spor bursu için gerekli olan ortalamanın Parish ve diğer 4 öğrenci için gerçekleşmediğini ve bu şartlar altında spor bursunun yasadışı olduğunu belirtir.

Centenary bu 5 öğrencinin spor bursunu iptal etmeyeceğini son karar olarak belirtince NCAA, üniversitenin basketbol programına 6 yıl boyunca kısmı dondurma kararı alır. Bu süre boyunca Centenary Üniversites’nin playoff oynaması yasaklanır ve her türlü istatistikten men edilir.

Robert Parish’in 4 yıllık üniversite kariyerinde oynadığı 108 maçtan 87 tanesinin kazanılması ve bu süreçte 21.6 sayı atıp 16.9 ribaund alması bugün bile NCAA’in kayıtlı istatistikleri içinde yer almaz, sadece üniversite kayıtları arasında kendisine yer bulur.

1976 NBA draftında Robert Parish, Golden State Warriors tarafından 8. sıradan seçilir. Warriors, 1975 yılında NBA şampiyonluğunu kazanmış ve Rick Barry önderliğinde harika yıllar geçirmektedirler. Parish çaylak sezonunda 77 maça çıkar ve 9.1 sayı, 7.1 ribaund ortalamaları tutturur.

Warriors bu sezonu 59 galibiyet 23 mağlubiyet ile harika geçirmektedir. Ancak konferans finalinde sezonu 42 galibiyetle kapatan Phoenix Suns’a mağlup olurlar. Bu aynı zamanda takımın düşüşe geçtiği dönemdir.

Parish ikinci sezonunda ortalamalarını 12.5 sayı ve 8.3 ribaund yaparken, üçüncü sezonunu 17.2 sayı ve 12.1 ribaund ortalamalarıyla double double yaparak bitirir. Parish’in yavaş yavaş yükselişi gerçekleşirken Golden State ise yavaş yavaş dibi görmektedir. Bir oyuncunun yükselişi durmazken takımının düşüşü de durdurulamaz olmaktadır.

Warriors 77-78 sezonunu 43 galibiyet, 78-79 sezonunu 38 galibiyet ve 79-80 sezounu da sadece 24 galibiyet ile kapatarak hepsinde bölgesel grup sonunucusu olur ve playoff dışında kalır. Golden State için yeni bir kan ve heyecan gerekmektedir. Parish 4 yıllık Golden State kariyerinde 13.9 sayı ve 9.6 ribaund ortalamaları tutturmuş olup dikkat çekmeye başlamıştır.

1980 NBA draftı öncesi bugün bile konuşulan tarihin en önemli draft öncesi takaslarından biri gerçekleşmiştir. Boston Celtics başkanı Red Auerbach, Golden State’e Parish karşılığında draft ilk 1. ve 13. sıra hakkını önerir. Golden State yönetimi var olan kadronun yetersiz ve düşüşe neden olan isimlerden oluştuğunu ve draftta yüksek sıralardan iki seçim yapmanın planlamasıyla bu takas teklifini kabul eder.

Boston Celtics takımında Larry Bird ilk sezonunu tamamlamıştır, Robert Parish yanına katılır ve 1980 draft gecesi Celtics 3. sıradan Kevin McHale’i kadrosuna katarak 80’li yıllardaki başarının mimarı olan muhteşem üçlünün temelini atar.

Golden State Warriors ise 1980 draftında ilk sıradan Joe Barry Carroll’i seçer ve tarihin en kötü draft ilk sıra seçimlerinden birine imza atar.

NBA’de seksenli yıllar Boston Celtics – Los Angeles Lakers rekabeti içerisinde geçmektedir. Boston Celtics özellikle Larry Bird’un önderliğinde savaşan, kavga eden ve kazanmak için her şeyi yapan bir takım haline bürünmüştür. Robert Parish’in 00 numaralı formasıyla okul yıllarından itibaren çalıştığı topu yüksekten attığı şutlar zamanla Celtics taraftarı tarafından fazlasıyla benimsenmiş ve salonun çatısının daha da yükseltilmesi gerektiğine dair kampanya bile başlatılmıştır.

Parish emekli olduktan sonra Boston yılları için “Şu anda bile o dönem ne kadar iyi olduğumuza inanamıyorum. Her akşam maça çıktığımızda Kevin’in ve Larry’nin yaptıklarını gördükçe o anların çok özel olduklarını hissediyordum” demiştir.

Boston’daki ilk sezonunda takım arkadaşı Cedric Maxwell, Perish’in lakabını Chief olarak belirler. Bunun nedeni de Maxwell’in Parish’in 2.13m olan boyunu görüp onunla vakit geçirdikten sonra aklında hemen Ken Kesey’in yazmış olduğu ve filmi de çekilip Jack Nicholson’a en iyi oyuncu Oscar’ı kazandıran Guguk Kuşu’nda yer alan iri yarı yapılı ama oldukça saf olan Chief karakterinin gelmesidir.

Robert The Chief Parish, Boston Celtics’te 1980-1994 yılları arasında oynar. Bu dönem içerisinde 1981, 1984 ve 1986 yıllarında NBA şampiyonluğu yaşar, 9 defa All Star takımına seçilir. Larry Bird 1992 yılında ve Kevin McHale 1993 yılında Boston Celtics’ten emekli olur. Ama Robert Parish oynamaya devam eder içindeki basketbol aşkı bitmeden.

1994 yılında Boston sözleşme önermeyeceğini açıklar. Celtics’te 14 seson boyunca 1106 maça çıkan Perish, yeşil beyazlı formayı 16.5 sayı ve 10 ribaund ortlamalarıyla oynar. 41 yaşında da o formayı sırtından çıkartır. Yaşın önemli olmadığını ve yüksek seviyede hala basketbol oynayabileceğini açıklayan Perish, Charlotte Hornets ile anlaşıp iki sezonunu burada geçirir. Bu iki yıl içerisinde oynadığı dakikaları düşen Perish, sahada kaldığı 15.7 dakikada 4.4 sayı ve 4.2 ribaund ortalamaları yapar. Robert Parish artık 43 yaşındadır ama oynamaktadır ve boş değildir, içinde hala bir kıvılcım kalmıştır.

Artık belki daha yavaştır, daha az zıplamakta olup daha az süre almaktadır ama kıvılcım hiç sönmez. 1996 yılında Chicago Bulls’un Michael Jordan, Scottie Pippen, Dennis Rodman, Toni Kukoc gibi oyuncularını barındıran kadrosunda kendisini yer bulur. 43 yaşındadır ve normal sezonda 43 maça çıkıp 9.4 dakikada 3.7 sayı ve 2.1 ribaund ortalamaları yapar.

İstatistiklerden öte ilk işi iyi bir yedek pivot olmasıdır ama en çok katkısı uzun oyuncularla ve özellikle Dennis Rodman ile yaptığı post oyunları, savunmada ve hücumda pozisyon almalar ve ribaund çalışmalarıdır ki Rodman o sezon 16.1 ribaund ortalamasıyla ligin lideri olur. Michael Jordan önderliğinde Chicago Bulls sezonu şampiyon olarak tamamlar ve Robert Parish 4. defa NBA şampiyonluk yüzüğüne sahip olur.

25 Ağustos 1997 yılında hiç basın toplantısına gerek duymadan bir televizyon röportajı esnasında “Artık zamanı geldi. Bırakmanın zamanı geldiğini tüm kalbimle biliyorum” diyerek emekliliğıi açıklar. 21 sezonluk NBA kariyerinde 1611 maça çıkarak rekoru elinde tutan Parish kariyerini 15.3 sayı ve 9.6 ribaund ortalamlarıyla tamamlar. Forma numarası olan 00 Boston Celtics tarafından emekli edilir.

Robert Parish verdiği bir röportajda kendisine Larry Bird sorulduğunda “Bird’ü her yıldızdan farklı kılan onun sizi suçlayan bir lider tipi olmamasıdır. Kötü bir oyun sonrası size kızmaz, aksine sizi cesaretlendirirdi” dedikten sonra Michael Jordan ile olan bir anısını paylaşarak “Bulls’ta oynarken bir antrenmanda set oyununda hata yaptım ve Jordan üzerime yürüyerek yumruk atmaya çalıştı. Ona, -diğer oyuncuların aksine- aşık olmadığımı ve şampiyonluklarım olduğunu söylediğimde, bana teke tek kaldığımızda dersimi vereceğini söyledi. Ben de onun üzerine yürüyerek, bunu ne herkesin içinde, ne de teke tek kaldığımızda yapamayacaksın dedim. Sonra bir daha benimle uğraşmadı” demiştir.

2012 yılında Robert Parish, Boston Celtics’te şampiyonluk yaşadığı yüzüklerini açık arttırmayla satışa çıkarır. Sepebi bilinmeyen bu satışlar şok etkisi yaratmakla beraber oyuncunun maddi kriz yaşadığı konusunu gündeme getirir. İddialardan birine göre; birçok sporcunun yaptığı gibi emekli olduktan sonraki ilk 5 yılda bütün birikimlerini bitirmiştir.

Bir başka iddia ise 9 yıllık evlilikten sonra 1990 yılında boşandığı eski eşi Nancy Saad’ın oyuncudan mahkeme kararıyla yüksek nafaka ve boşanmanın ardından ödemeler almaya hak kazanmasının Parish’i maddi sıkıntıya itmiş olmasıdır.

Parish’in 1981 şampiyonluk yüzüğü 45.000 dolara, 1984 şampiyonluk yüzüğü ise 48.000 dolara alıcı bulmuştur. 1986 şampiyonluk yüzüğü açık arttırmada en son 19.000 dolar olarak gözükmüş. Ancak yüzüğün bu fiyata satılıp veya satılmadığı bilinmemektedir.

Yavaş başlayan kariyerini erken bitirmeden ve hiç durmadan devam ederek tamamlayan Robert Parish sanki Leonard Cohen’in şarkısında dediği gibi “Hızı hiç sevmedim, en sonda da olsam gittiğim yere ulaşırım, yaşlı olduğum için değil, sadece yavaş olmayı daha çok seviyorum” mottosuyla yaşamıştır.