Ülke: Nicaragua
Bölge: Matagalpa
Sertifikalar: SHG, EP, EXTRA FINE
Tadım
İlk anda tatlı ve çikolatalı bir başlangıç. Devamında Antep karası tadı, alttan gelen narenciye ve bir miktar kola tadının ağızda dağılması. Finish ile birlikte damakta hissedilen şekerli siyah çay tadı.
Ortamlarda Kahvemi Nasıl Anlatırım?
Nicaragua Orta Amerika’nın en fakir ülkelerinden halkın büyük bölümü aylık 60 dolar karşılığı gelire sahip. Peşpeşe ülkeyi sarsan yıkımlarla dağılan kahve sektörü kooperatiflerin işe el atması ile adım adım toparlıyor. Tipik Orta Amerika tatlarını barındırmasının yanı sıra hem filtrede yumuşak fakat diri bir içim, espressoda ise yumuşak bir tonda ben buradayım diyen bir tadımı var. Keskin köşeleri olmayan içimi tatlı ve soft bir çekirdek. Çikolata alt yapısı ütüne oturan siyah kuru üzüm, çok alttaa hissedilen hafif kola tadı ve finish’teki siyah çay tatları bu çekirdeği ayrıştıran en güzel noktalar.
Kahve ve Bölge Nicaragua Matagalpa
Kuzeyin İncisi Nicaragua Matagalpa
Nikaragua’nın zengin kültürel tarihi, Avrupalıların 1492 yılında bu topraklara ayak basmasından 10.000 yıl öncesine kadar uzanıyor. Ancak diğer pek çok Orta Amerika ülkesinde olduğu gibi Nikaragua’da da kahvenin tarihi 1800’lü yılların ortalarında sömürgecilerle birlikte gelmesiyle başlar. İlk ağaçlar Nikaragua’nın Pasifik ovaları bölgesindeki bir bölgeye dikilir. Bugün ise üretim, ülkenin Orta kuzey dağlarındaki üç bölgede merkezileşir. Las Segovias, Jinotega ve doğal güzellikleriyle Kuzeyin İncisi olarak da adlandırılan Matagalpa. Her üç bölge de, verimli volkanik toprakları, nemli tropik orman iklimleri yosunlar ve eğrelti otları gibi bir dizi yer örtüsünü içeren yemyeşil eko-çeşitliliği ile tanınır.
Kahve Nikaragua’nın başlıca ihraç ürünü. Ülkede kahve üretimi yılda 500 milyon doların üzerinde ihracat getirip ve 200.000’den fazla kişiye istihdam sağlıyor. Yaklaşık 40.000 çiftçi ve aileleri gelirlerini öncelikle kahve tarımından elde ediyor. Bu küçük çiftçiler genellikle azalan ormanların ve risk altındaki türlerin korunmasına yardımcı olabilecek yarı ormanlık ortamlarda kahvelerini yetiştiriyor.
Nicaragua Politik İklimi
Nikaragua’da 90’lı yllarda siyasi istikrarsızlık ve iç savaş kahve endüstrisi için ağır bir darbe olur ve Sandinista yönetimi sırasında birçok kahve çiftliği terk edilir. Buna bir de 1998 yılında Nikaragua’yı vuran Mitch Kasırgası eklenince kahve altyapısının büyük bir kısmı yerle bir olur. Kasırganın ardından gelen kuraklık ekonomiyi daha da zora soktuğu gibi ülke 2000ler başında tam toparlanma aşamasına girmişken kahve fiyatları krizi küresel kahve endüstrisini yerle bir eder. Üretimin gelişmesi için yatırım şarttır ancak düşen kahve fiyatları nedeniyle zar zor geçinebilen çiftçilerin bunu yapmaya hiç gücü kalmaz.
Krizin Nikaragua Üstündeki Etkisi
Kahve ülkenin ulusal kalkınmasında çok büyük bir rol oynadığından, bu krizin sonuçları zaten harap olmuş ülke için bir felaket olur. En büyük altı ulusal bankadan aldıkları üçü büyük kredi nedeniyle ülke ekonomisi batar. Kahve fiyatları da o kadar düşer ki, kahve hasadı için harcanan emek ve zaman, çiftçilerin kahveyi satarak elde ettikleri gelirden daha fazlaya mal olur. Kirazlar ağaçlarda çürürken, çiftçiler sadece meyve ve sebzelerle geçinebilir hale gelir.
Batı yarımkürenin en yoksul ikinci ülkesi olan Nikaragua’nın toparlanma için yatırım yapacak kaynağı olmaz. Başka gelir kaynaklarına da erişimleri olmadığı için, bu durumdan en büyük darbeyi küçük ölçekli üreticiler alır. Kriz o kadar kötüleşir ki çiftlik sahipleri işçilerine ödeme yapamaz hale gelir. Gelirlerini kiraz toplayarak sağlayan yüzlerce topraksız aile, protesto amacıyla kahve üretim alanlarından Managua’ya giden ana otoyola doğru yürüyüşe geçer. Otoyolun kenarında sefil koşullarda yaşalar ve üç yıl boyunca gıda bağışlarıyla hayatta kalırlar.
Kır işçileri sendikası, ‘El Acuerdo de las Tunas’ olarak bilinen tarihi bir anlaşmayla 3,000’den fazla topraksız işçi için arsa kazanmayı başarır.
Kahraman Nikaragua Kooperatifleri
Kooperatifler ve sendikalar, 1990’larda ve 2000’lerin başında yaşanan fiyat krizinin ardından Nikaragua’nın kahve sektörünün yeniden inşasında önemli bir rol oynar. Kooperatiflerin etkisini anlamak için en başa dönmek ve kooperatiflerin ülkede nasıl önem kazandığını anlamak gerekir.
1900’lerin başında birkaç kooperatif kurulmuş olsa da, Somoza diktatörlüğü dönemi kooperatiflerin daha yaygın kooperatif üyeliğini teşvik etmesine yardımcı olur. Somoza ailesi 1936’dan 1979’a kadar otokratik diktatörler olarak hüküm sürer. Çeşitli siyasi nedenlerle kooperatifleri periyodik olarak teşvik ederler. Bununla birlikte, 1979 devrimi Sandinista hükümetini iktidara getirene kadar kooperatifler ülkede hep ikinci planda kalır.
Sandinistalar 1980’den 1990’a kadar iktidarda kalır. Bu on yıl boyunca bugün Nikaragua’da faaliyet gösteren kooperatiflerin birçoğunun kurulmasında ve yaygınlaşmasında önemli bir rol oynarlar. Sandinista hükümeti döneminde toprak reformu da gerçekleşir. Bu sayede topraklar Avrupalı büyük toprak sahiplerinden, daha önce topraksız olan tarım işçilerine kooperatifler sayesinde dağıtılır.
Aynı dönemde Fairtrade ve Organik kahve sertifikasyonlarının ilk dalgası başlar. Fairtrade ve Organik kahveye yönelik artan talep, 1990 yılında Sandinista hükümetinin düşmesinden sonra, hükümet tarafından desteklenen birçok kooperatifin çökmesiyle daha önemli hale gelir. Birçok kooperatif, etik ticaret sertifikalarından alternatif destek alarak ya da ikinci düzey örgütlerle birleşerek ve arazi tapularını güvence altına alarak ayakta kalmayı başarır. Bu çabalarında, o dönemde ülkede kupa laboratuarları ve eğitim programları kuran Technoserve gibi ülkede faaliyet gösteren bir dizi STK tarafından desteklenirler.
Hayatta kalan kooperatifler ise sonrasında üreticilerin nitelikli kahve pazarına erişmesinde çok büyük rol oynar. Kooperatif birleşmeleri ve dağılmalarının birleşik etkileri nedeniyle kooperatif sayısı azalır. Sandinista hükümetinin sona ermesini takip eden on yıl içinde kooperatif üyeliğinin %10’un üzerinde artması ise ilginç ve dikkat çekici bir durum.
Ya Sonra…
1990’lardan günümüze Nikaragua’da kalan kooperatifler hem boyut hem de kapsam olarak genişlemiştir. Özel pazarlar olgunlaştıkça, bu kooperatiflerin birçoğu yeni işleme altyapısı kurarak, eğitim sağlayarak, güçlü kalite güvence programları oluşturarak ve üyelerini desteklemek için tam zamanlı kooperatif personeli yetiştirerek, çiftçilerin değişen kahve sektöründe yol almasına yardımcı olurlar. Bu süreçte kooperatifler sadece kahve kalitesini ve fiyatını artırmanın ötesine geçerek, artık daha geniş çaplı toplumsal iyileştirmeleri hayata geçirmek için kârlardan ve sosyal primlerden yararlanmaya odaklanırlar. Birçok çiftçinin bir kerede tüm çiftliklerini yenileyecek kaynakları yoktur. Bu nedenle birkaç yıl boyunca kademeli bir yenileme süreci yaşanır. Böylece yavaş yavaş fakat sağlıklı ulusal üretim seviyelerine geri dönerler.
Nicaragua Matagalpa Filtre Kahve Tüketim Tavsiyesi
Belki de en uğraştırmayan çekirdeklerden diyebilirim. Her durum ve yöntemde barındırdığı tatları koruyan bir çekirdek. Bu nedenle çekirdeğinizi kendiniz öğütüyorsanız standart bir öğütmeile başlayabilirsiniz. Demleme oranında ise tavsiyem (1/20) her bir gram kahve için 20 ml su gibi düşünebilirsiniz.
Nicaragua Matagalpa Espresso ve Diğer Demlemeler
Espresso’da çikolata ve şekerli tatları öne çıkaran bir yapıda. Bu nedenle sütün içinde kendini belli ediyor ama yumuşak içimi koruyor. Americano’da filtre kahveye göre daha da soft bir tat sunduğu için özellikle tam otomatik makinelerde gayet güzel verim alınabilir.
Afiyet Olsun!
Bulut Günar –
Farklı bir tadı var, ben beğendim ama herkese hitap etmeyebilir.