Ben Kahveden Anlamam!

Ben kahveden anlamam diyen kahve severler için, 10 siparişte damak tadı gelişimi sağlayabileceğimiz bir yazı hazırlamaya çalıştım. Diyeceksiniz ki yahu ben kahveden anlamam diyen kişi nasıl kahvesever olur. Olur hem de çok güzel olur. Ben de mangaldan anlamam ama biri mangal yaptığında öyle bir güzel yerim ki şaşarsınız :))

Çevremde bir çok bu durumda dostum da var aslında. Kahve onlar için bir tutku değil ama güzel kahveyi ayrıştırabiliyorlar. En azından bende içtikleri kahveler için “yahu bu farklı bi kahve çok güzelmiş” cümlesini duymam bile bana yetiyor.

Sonra düşündüm ki bir çok insan aslında böyle. Farklı ve güzel bir kahve içtiklerinde bunu anlıyorlar. Ama kahve tarafındaki bilgilerini genişletmek için ne hevesleri var ne de zamanları. Ama güzel kahve bulunca kaçırmıyorlar.

O zaman dedim ki ben bu dostlarım için bir kılavuz yazı hazırlayayım. Hem bilinçli kahve alsınlar hem de 10 ay gibi bir sürede damak tatları oldukça fazla ve bilinçli şekilde genişlesin.

Bu zaman harcanacak ya da heves gerektiren bir konu değil. Sadece tercihlerinizi biraz daha dikkatle yöneterek bu mümkün. Böylece hem güzel kahve içer hem de içtiğiniz kahveleri birbirinden ayırt edebilirsiniz.

Kahve tarafında her geçen gün yeni lezzettler yeni tatları çıkıyor. Bu kadar geniş bir alanda hiç bilmeyen birinin yolunu bulması pek de kolay değil. Hadi kahveyi öğrenmek istiyor ya da en azından hangi kahveleri daha çok sevdiğini bulmaya çalışıyor. İşte bu yazı onlara kılavuz olacak bir yazı olsun istiyorum.

Önce Bir Makine Alalım

Öncelikle kahve merakınız var ve evinizde bir makine yok. En temel ve her zaman kullanacağınız bir filtre kahve makinesi başlangıç için oldukça işinize yarayacaktır. E tabi biraz daha derin merakınız varsa manuel demleme ekipmanları da olur. Ama filtre kahve makinesi ilk adımda iyi bir başlangıç. Bu konu için şu yazılarıma bakabilirsiniz.

Filtre Kahve Makinesi Özellikleri Ne Anlama Geliyor
Filtre Kahve Makinesi İnceleme ve Tavsiyeleri

Şimdi asıl konumuza gelelim kahve seçimi ve adım adım kahve damak tadımızı geliştirme seanslarına.

Öncelikle şöyle güzel bir genelleyeyim. Latin Amerika ülkelerinin kahveleri daha çok çikolata tadı ağırlıklıdır. Afrika kahvelerinde ise meyvemsi çiçeksi tatlar ve bir miktar ekşilik yani asidite görmek mümkün. Asya pasifik kahveleri ise biraz daha topraksı ve yüksek gövdeli kahvelerdir. Nedir bu gövede asidite vs derseniz kahve etiket bilgilerini anlattığım şu yazılarım size biraz olsun ışık tutacaktır.

Bölüm1: Kahve Tipleri
Bölüm 2: Kahve İşleme Yöntemleri
Bölüm 3: Gövde, Aroma ve Tadım Notları

Şimdi her biri 2×250 tolam 500 gram kahve içeren 10 siparişte damak tadımızı geliştirmenin yol haritasını çizmeye çalışacağım size.

10 Adımda – 10 Ayda – 10 Siparişte Kahve Damak Tadını Geliştirmek

Birinci Sipariş – Latin Amerika Çikolata Tatları

Diyelim ki bu zamana kadar hep hazır kahve içtiniz ve şimdi de filtre kahve makinesi aldınız. Ve ilk çekirdeklerinizi seçeceksiniz. Şunu çok net belirtmeliyim ki Afrika kahvelerini ilk adımda deneMEyin, çünkü alıştığınız kahve tadından çok daha farklı bir tat alacağınız için bu sizi garipsetecek ve bu güzelim çekirdekleri sevMEmenize neden olacaktır. Bu nedenle öncelikle düşük asiditeli ve çikolata tadı ağırlıklı olan Latin Amerika çekirdekleri sizin için güzel bir başlangıç olabilir. Burada özellikle Küba, Guatemala ve Honduras çekirdeklerine bir şans verebilirsiniz. Lütfen tadımlık da da olsa ilk seferde reçete dışına çıkmamaya gayret edin. Umutmayın amacımız damağımızı adım adım geliştirerek zenginleştirmek.

İlk iki paket çekirdeğinizi (takribi 500 gram) bu ülkelerin düşük veya orta asiditeli çekirdeklerinden seçtikten sonra bir sonraki adımda Latin Amerika’daki diğer ülkelere yönelebiliriz. Böylece o en başından beri alıştığımız çikolata tadını koruyarak yanına diğer tatları da ekleyebiliriz.

Şimdi burada şöyle bir soru aklınıza gelebilir, yahu etiketlerde ahududu, kavun, vişne, fındık, fıstık vs. bir çok şey yazıyor, ama ben bu tatları alamıyorum.

Aldığınız bu kahveler sentetik aromalı kahve çekirdekleri değil. Paket üstünde fındık aromalı vs. yazıyorsa bilin ki o çekirdekler kimyasal sentetik aroma ile ayrıca tatlandırılmıştır. Aldığınız sadece kahve değildir. Bunlardan uzak durun. Bizim olayımız gerçek kahve çekirdekleri.

Şunu da bir not olarak ekleyeyim. Kahve bitkisi yetiştiği toprağın barındırdığı elementler ve çevresinde yetişen bitkilerden oldukça fazla etkilenir. Latin Amerika kakao yetiştiriciliğinin merkezi olduğu için de bu kıtada yetişen bir çok kahve çekirdeği çikolata alt tatlarına hep sahiptir. Küba kahvelerinde de tütün tadı diğer tatlara göre daha belirgindir örneğin…

Kahvedeki Tatları Alabilmek

Peki konuya geliyorum, bu tatları nasıl alacağız, bunun basit bir yöntem var aslında. Fincanınızda/kupanızdaki kahve bir miktar sıcaklığını azalttığında küçük bir yudum alıp bunu dilinizin üstünde dağıtın. Böylece dilinizdeki bütün tat noktalarına erişmesini sağlarsınız. Hatta yudumu alırken bir miktar hava ile de karıştırırsanız (ki bu biraz höpürdetmek gibi oluyor, ayıp değil canım çekinmeyin) tatların daha rahat açığa çıkmasını sağlarsınız.

Hiç bir zaman sentetik aromalı kahvelerde olduğu gibi baskın ve yoğun bir fındık vanilya vs tadı almazsınız. Tatlar arkada kendini hafif hafif belli eder. Aynı bir yemekte kullanılan az miktardaki kekik gibi düşünün. Bunda evet bir tat var ama ne bu dersiniz değil mi? Onun gibi işte alttan hafif hafif size bir şeyler anımsatmaya başlar. Bu noktada duyularınıza yön vermek için tadım notlarını değerlendirin. Kahve paketi üstünde yazan tadım notlarındaki tatları damağınızda yakalamaya çalışın.

Nasıl? biraz ilerleme kaydettik değil mi?

Üçüncü Sipariş – Latin Amerika Farklı Lezzetler – Biraz Meyve Tatları ve Hafif Asidite

Bu noktada –Brezilya hariç- Latin Amerika’da dilediğiniz çekirdeği deneyebilirsiniz. Bir miktar asidite içeren Kolombiya çekirdeklerinden, hafif meyve tatları barındıran Honduras çekirdeklerine, Costa Rica, Dominik, Peru, Nikaragua, El Salvador vs. ikinci siparişte de bir 500 gram kadar bu çekirdekleri tükettikten sonra dilerseniz Birkaç sipariş bu ülkelerde takılabilirsiniz.

Unutmayın ne kadar farklı çekirdek tadarsanız damağınız o kadar hızlı gelişir. 2 siparişi daha Latin Amerika topraklarına kazandırdıktan sonra artık Asya pasifik kahvelerine geçebiliriz.

Neden Brezilya değil dedim? Çünkü yakın döneme kadar Brezilya‘da üretimin büyük kısmını kalbur altı çekirdekler oluşuyordu. Son dönemde Brezilya‘da da lezzet geliştirme yeni varyeteler ekleme çalışmaları yapılıyor ancak bunlar henüz oturmadığı için Latin Amerika’nın çikolata tabanlı meyve ve kuruyemiş süslü tat grubuna girer diyemiyorum. Burada kahve üreticisine danışabilirsiniz. Alışverişinizi MokaPota’dan yapacaksanız da çekinmeden bizimle de iletişime geçebilirsiniz.

Beşinci Sipariş – Asya Pasifik – Topraksı, Odunsu ve Baharatlı Tatlar

Şimdi biraz daha damağımıza topraksı ve baharat tatlarını ekleyelim. Topraksı tatlar için Endonezya kahveleri biçilmiş kaftan. Baharatlı tatlar için de Hindistan kahveleri güzel tercihler olabilir. Vietnam kahveleri daha çok düşük maliyet odakli çekirdeklerden oluşur. Bu nedenle oralara bu aşamada pek girmenizi tavsiye etmem. Ama Papua Yeni Gine ve Avustralya kahvelerini bulursanız kaçırmayın. Beş ve altıncı siparişlerimizi Asya pasifik kahveleri ile geçirdikten sonra, damağımız başladığımız noktadan bir hayli ileriye gitmiş durumda olacak. Artık ülkeleri olmasa bile kıtaları ayırabilir bir seviyeye gelmiş olabilirsiniz (elbette genelleme olarak söylüyorum bunu)

Yedinci Sipariş – Afrika 1. Adım

Afrika kahvenin ana vatanı. Hal böyle olunca bu topraklarda doğal şekilde yetişen, gelişen binlerce varyete var. Buna bir de sömürge döneminde özellikle fransız ve almanların etkisiyle taşınarak gelen ve melezleştiren çekirdekler eklenince düşünün siz artık ihtimalleri. Afrikadaki ilk siparişimizde uçlara gitmeden alıştığımız tatlara ufak eklemelerle ilerleyeceğiz. Bu nedenle 7. ve 8. siparişler için şu ülkeleri tercih edebilirsiniz. Brundi, Uganda, Tanzania ve hatta Ruanda.

Bu ülke çekirdekleri Latin Amerika’da tanıdığımız çikolata temel tadına sahip bourbon varyetesin ve onun melezlerinden oluşur genelde. Bunun sebebi de sömürge döneminde Fransızlar ve diğer sömürgeci ülkelerin kahve ekim seferberliği diyebiliriz. Bu ülkelerde alacağınız tatlar Latin Amerika tatlarına benzese de onlara biraz meyve tatlarının eklendiğini hissedeceksiniz. Bu da elbette Afrika toprakları ve içeriğindeki elementler ile iklim ve çevredeki bitki örtüsünün etkisi diyebiliriz. Bu çekirdekleri tadarken yavaş yavaş damağımız asiditeye yani ekşiliğe de alışmaya başlayacak ve nihai hedefimiz olan 9 ve 10. siparişe bizi taşıyacak.

9 ve 10. Siparişler. Etiyopya, Kenya

Birbirinden güzel ve bir o kadar çeşitli Etiyopya çekirdekleri ve Kenya çekirdeklerinden dilediklerinizi seçebilirsiniz. Burada biraz daha seçiminizi kolaylaştırmak adına farklı tat skalaları içeren şu çekirdekleri denemenizi tavsiye edebilirim. Ethiyopya’da Yirgacheffe, Burtukaana, Adado ve Sidamo. Kenya‘da ise Kenya dağı eteklerinin her bir yanı, Nakuru, Nyeri, Kericho, Muranga, Krinyaga, Kamakwa. Bu çekirdeklerden dilediklerinizi bu siparişe dahil edebilirsiniz.

10 sipariş her bir sipariş 500 gram desek toplamda 5 kilo kahve. Büyük bir ihtimalle 9-10 ay gibi bir sürede bir çok ülke ve kahve çeşidinin tanımanıza yardımcı olacaktır.

Bu reçeteyi uygulamaya karar verdiyseniz, lütfen siz de her tadım sonrası deneyimlerinizi yorumlar bölümünde paylaşın. Bakalım gerçekten tavsiyelerim işe yarıyor mu birlikte görelim..

Örnek Gelişim Tablosu ve Alınabilecek Çekirdekler

Güzel günler, güzel kahveler sizinle olsun!